Esboniad o Dreth y Cyngor 2025

Mae'r Cyngor wedi cytuno ei gyllideb ar gyfer 2025/2026 ac mae'n bwriadu buddsoddi cyfanswm o £197m i ddarparu gwasanaethau i bobl Blaenau Gwent.  Mae’r gyllideb yn diogelu gwasanaethau rheng flaen hanfodol ac yn darparu buddsoddiad sylweddol yn addysg ein pobl ifanc gyda chynnydd o £4.67m (8.45%) i ysgolion a chyllid ychwanegol ar gyfer gwasanaethau hamdden sy’n cael eu rhedeg gan Ymddiriedolaeth Hamdden Aneurin.

Bydd y gyllideb y cytunwyd arni yn golygu cyllid uniongyrchol ar gyfer:

Gwasanaethau Cymdeithasol - £55.8m

Addysg ac Ysgolion - £72.4m (£61m ohono'n cael ei ddarparu'n uniongyrchol i ysgolion)

Gwasanaethau Hamdden a Llyfrgell - £3.65m

Gwasanaethau Amgylcheddol - £29m

Mae Treth y Cyngor yn cyfrannu £42.7m (22%) tuag at gost gyffredinol darparu gwasanaethau.  Mae elfen y Cyngor o fil Treth y Cyngor yn cynyddu 4.95%, gan arwain at gynnydd fesul aelwyd mewn eiddo Band D o £1.82 ychwanegol yr wythnos. Mae mwyafrif helaeth yr eiddo ar draws Blaenau Gwent naill ai ym Mand A neu B sy'n golygu y bydd eu cynnydd wythnosol yn £1.22 a £1.42 yn y drefn honno. Mae cyllideb Cynllun Gostyngiadau'r Dreth Gyngor hefyd wedi'i chynyddu i barhau i ddarparu cymorth ariannol gyda chost y dreth gyngor i drigolion cymwys ar incwm isel.  Mae'r cynllun yn cefnogi tua 8,200 o gartrefi.

Mae'r rhagolwg ariannol tymor canolig ar gyfer y pedair blynedd nesaf yn heriol gyda bwlch ariannu o £11m. Mae'r Cyngor yn parhau â'i raglen ariannol strategol o'r enw Pontio'r Bwlch, a fydd yn ei alluogi i gynllunio ei wariant yn unol â'i gyllid. O fewn y fframwaith hwn, bydd y Cyngor yn edrych ar ffyrdd pellach o gyflawni costau is a chynyddu incwm, wrth liniaru'r effaith ar wasanaethau, bydd hyn hefyd yn golygu gweithio'n agosach gyda Chyngor Bwrdeistref Sirol Torfaen.

Eich Bil Treth Gyngor 2025/2026

Cymharu Amcangyfrif Gwariant Refeniw Net 2024/2025 a 2025/2026

             Portffolio

       2024/ 2025

    2025/ 2026

%   Cynnydd

 

            £000

         £000

 

Gwasanaethau Corfforaethol

            26,293

        27,039

     2.84

Gwasanaethau Cymdeithasol

             53,159

        55,832

     5.03

Byw Llesol a Dysgu

             69,032

        76,081

      10.12

Economi

              470

           244

    -48.09

Amgylchedd

            28,183

       29,246

     -3.77

Cynllunio a Thrwyddedu

             1,269

         1,289

   1.59

Arall

               7,224

           7,578

   3.32

Cyfanswm Gwariant Refeniw Net

          185,740

      197,246

  

 

Sut y Cyllidir y Gyllideb

Ffynhonnell Cyllid

                   2025 / 2026

 

 

                          £000

     %

Treth Gyngor

                        42,712

    21.7

Grant Cymorth Refeniw

                       130,414

    66.1

Cronfeydd wrth Gefn

                          0.00

     0

Ardreth Annomestig Genedlaethol

                        24,120

    12.2

Cyfanswm

                       197,246

  100.0

 

Gwariant Cyfalaf

 

Yn 2025/2026 mae’r Cyngor yn amcangyfrif y bydd ei gyfanswm Gwariant Cyfalaf fel sy’n dilyn:

 

            2024/25

              2025/26

 

               £000

                 £000

Gwasanaethau Eraill

             38,927

               34,642

Cyfanswm

             38,297

               34,643

Amcangyfrif Cronfeydd Ariannol wrth Gefn

Cronfeydd wrth Gefn Refeniw – amcangyfrifir y bydd cronfeydd wrth gefn cyffredinol neilltuol yn sefyll ar £12.5  miliwn ar ddiwedd y flwyddyn.

Asesiadau Gwariant Safonol

Cafodd Asesiad Gwariant Safonol y Cyngor ei benderfynu gan Senedd Cymru fel  £178,361 ar gyfer 2024/25 a £192,490 ar gyfer 2025/2026.

Gofyniad Cyllideb yr Awdurdod

Gofyniad cyllideb yr Awdurdod ar gyfer blwyddyn 2024/2025 yw £185,740 ac ar gyfer 2025/2026 yn £197,038.

Y Dreth Gyngor ar gyfer Pob Ardal 2025/2026

Band/ Cymuned

      A

    B

     C

    D

    E

    F

    G

     H

      I

Abertyleri a Llanhiledd

1656.63

1932.72

2208.84

2484.94

2037.16

3589.35

4141.57

4969.88

5,798.19

Brynmawr

1613.94

1882.92

2151.92

2420.91

2958.90

3496.87

4034.85

4841.82

5,648.79

Nantyglo a Blaenau

1620.38

1890.43

2160.50

2429.47

2970.69

3510.80

4050.94

4861.12

5,671.30

Tredegar

1619.65

1889.58

2159.53

2429.47

2969.36

3509.23

4049.12

4858.94

5,668.76

 Glynebwy /   Cwm /  Beaufort

1594.81

1860.60

2126.41

2392.21

2923.82

3455.41

3987.02

4748.42

5,581.82

 

Praeseptiau ac Ardollau

Mae’r cyrff dilynol wedi gosod praesept ar Gyngor Bwrdeistref Sirol Blaenau Gwent:

 

  2023/24

 Cyfwerth        Band D

  2024/25

 Cyfwerth       Band D

Heddlu Gwent

 7,317,677 

   349.52

 7,317,677 

   377.31

Cyngor Cymuned Abertyleri a Llanhiledd

   381,131

    82.51

  434,023

   92.73

Cyngor Tref Brynmawr

    45,000

    26.27

   50,000

   28.70

Cyngor Tref Nantyglo a Blaenau

  105,000

    38.72

 105,000

   38.35

Cyngor Tref Tredegar

  171,098

    35.93

 178,797

   37.26

 

 

 

Mae’r cyrff dilynol wedi gosod ardoll o’r symiau a nodir ar y Cyngor

Sefydliad

              2023/2024

      2024/2025

%   Cynnydd

Parc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog

                   32,130

          33,737

      5

Gwasanaeth Tân

             4,167,800

      4,375,410

    4.98

Llys y Crwner

               203,399

         211,299

    3.88

Cyfanswm

                4,403,329

      4,620,446

    4.93